Międzynarodowa Nagroda Bookera 2025: literackie odkrycia roku

Międzynarodowa Nagroda Bookera od lat stanowi jedno z najważniejszych wyróżnień w świecie literatury, honorując autorów z różnych zakątków globu, których dzieła zostały przetłumaczone na język angielski. Tegoroczna edycja, ogłoszona 26 lutego 2025 roku, zaskoczyła wielu swoją różnorodnością i świeżością, prezentując trzynaście tytułów, które po raz pierwszy pojawiły się na długiej liście nominacji.

Debiutanci na liście nominowanych

Wśród nominowanych znalazło się trzynastu autorów, którzy nigdy wcześniej nie byli wyróżnieni tą prestiżową nagrodą. Co więcej, trzy z nominowanych książek to debiuty literackie, co świadczy o otwartości jury na nowe głosy i perspektywy. Warto również zwrócić uwagę na tłumaczy – trzech z nich to doświadczeni specjaliści, z których jeden został nominowany po raz piąty, ustanawiając tym samym rekord.

Różnorodność językowa i kulturowa

Tegoroczna lista nominacji obejmuje książki przetłumaczone z dziesięciu języków, w tym po raz pierwszy z języka kannada i rumuńskiego. Dominują krótkie formy – jedenaście z trzynastu tytułów liczy mniej niż 250 stron. Autorzy i tłumacze reprezentują piętnaście narodowości, a aż jedenaście z nominowanych pozycji zostało wydanych przez niezależnych wydawców, co podkreśla ich rosnącą rolę w promowaniu literatury światowej.

Przegląd nominowanych tytułów

Oto pełna lista nominowanych do Międzynarodowej Nagrody Bookera 2025:

– „A Leopard-Skin Hat” – Anne Serre, tłum. Mark Hutchinson (język oryginalny: francuski)

– „On a Woman’s Madness” – Astrid Roemer, tłum. Lucy Scott (niderlandzki)

– „Heart Lamp” – Banu Mushtaq, tłum. Deepa Bhasthi (kannada)

– „Perfection” – Vincenzo Latronico, tłum. Sophie Hughes (włoski)

– „Eurotrash” – Christian Kracht, tłum. Daniel Bowles (niemiecki)

– „Under the Eye of the Big Bird” – Hiromi Kawakami, tłum. Asa Yoneda (japoński)

– „Hunchback” – Saou Ichikawa, tłum. Polly Barton (japoński)

– „Small Boat” – Vincent Delecroix, tłum. Helen Stevenson (francuski)

– „Reservoir Bitches” – Dahlia de la Cerda, tłum. Julia Sanches i Heather Cleary (hiszpański)

– „Solenoid” – Mircea Cărtărescu, tłum. Sean Cotter (rumuński)

– „There’s a Monster Behind the Door” – Gaëlle Bélem, tłum. Karen Fleetwood i Laëtitia Saint-Loubert (francuski)

– „On the Calculation of Volume I” – Solvej Balle, tłum. Barbara J. Haveland (duński)

– „The Book of Disappearance” – Ibtisam Azem, tłum. Sinan Antoon (arabski)

Wśród tych tytułów znajduje się klasyka literatury queer, opublikowana po raz pierwszy 43 lata temu, co stanowi najdłuższy okres między oryginalną publikacją a nominacją do Międzynarodowej Nagrody Bookera. Ponadto, na liście znalazł się pierwszy tom planowanej heptalogii, który początkowo był publikowany samodzielnie, zanim stał się fenomenem dzięki poczcie pantoflowej.

Polskie akcenty wśród nominacji

Choć w tym roku na liście nominowanych nie ma polskich autorów, polscy czytelnicy mogą cieszyć się dostępem do niektórych z wyróżnionych tytułów. Powieść „Wściekłe suki” Dahlii de la Cerdy została wydana w Polsce przez Wydawnictwo Filtry. Ponadto, wydawnictwo ArtRage planuje publikację książki „The Book of Disappearance” Ibtisam Azem w 2026 roku. Wydawnictwo Czarne zapowiedziało również wydanie powieści „Do perfekcji” Vincenza Latronico.

Co dalej?

Krótka lista sześciu finalistów zostanie ogłoszona 8 kwietnia 2025 roku. Zwycięzca, który otrzyma nagrodę w wysokości 50 tysięcy funtów, zostanie ogłoszony podczas ceremonii w londyńskim Tate Modern 20 maja 2025 roku. Nagroda zostanie podzielona równo między autora i tłumacza, co podkreśla znaczenie pracy translatorskiej w promowaniu literatury światowej.

Międzynarodowa Nagroda Bookera 2025 to nie tylko święto literatury, ale także okazja do odkrycia nowych perspektyw i kultur.