Czytelnictwo w Polsce 2016 – nie jest gorzej

Ile książek Polacy przeczytali w zeszłym roku? Raport: czytelnictwo w Polsce 2016

Kiedy, kolejny rok z rzędu, słyszymy, że według raportu Biblioteki Narodowej poziom czytelnictwa w Polsce jest bardzo niski, czujemy wewnętrzny sprzeciw. Jak to jest możliwe, że aż 63% Polaków w ogóle nie przeczytało w zeszłym roku ani jednej książki? Osobom czytającym książki nałogowo, i to po kilkadziesiąt w ciągu roku, w których otoczeniu są osoby czytające, i których regały uginają się pod stosem kilkuset tytułów, trudno jest zrozumieć, jak można nie czerpać przyjemności z czytania książek. Pocieszające jest to, że trend spadkowy się ustabilizował, nie jest gorzej niż w roku ubiegłym, a nawet nieco lepiej – wzrosła liczba osób, które czytają 7 i więcej książek rocznie.

Czytelnictwo w Polsce 2016 – respondenci

Badanie Biblioteki Narodowej jest przeprowadzane ze wszelkimi normami typowymi dla badań statycznych, a błąd w odniesieniu do ogółu społeczeństwa może sięgać najwyżej 3%. Badanie zostało przeprowadzone na liczbie 3149 respondentów, którzy stanowili grupę reprezentatywną Polaków w wieku powyżej 15 lat. Zastosowano metodę random route. Metoda ta oznacza, że ankieter otrzymuje wybrany adres (punkt startowy) i rozpoczyna realizację badania, przeprowadzając kolejne wywiady w co n-tym mieszkaniu, od punktu startowego poczynając.

Czytelnictwo w Polsce 2016 – wyniki

Z tegorocznego raportu wynika, że przynajmniej jedną książkę w zeszłym roku przeczytało 37% Polaków. Czyli aż 63% nie przeczytało w 2016 roku ani jednej książki. Są to oczywiście dane szokujące, jednak identyczne z zeszłorocznymi. Po raz pierwszy od lat liczba nieczytających była identyczna, jak w roku ubiegłym.

Co ciekawe o dwa punkty proc. wzrosła liczba osób, które przeczytały w zeszłym roku 7 książek i więcej (z 8% na 10%). Jest to pocieszające o tyle, że od roku 2004 liczba osób czytających książki systematycznie spada. Stabilizację widać także na kolejnym wykresie, który przedstawia odpowiedzi respondentów na pytanie, o to, czy w ubiegłym roku czytali jakikolwiek tekst dłuższy niż 3 strony. Twierdząco odpowiedziało 46% badanych i jest to taki sam wynik, jaki Biblioteka Narodowa otrzymała w poprzednim roku.

Czytelnictwo w Polsce 2016 – książka na prezent

Respondenci odpowiadali także na pytanie o źródła czytanych książek. Na przełomie ostatnich czterech lat, największa liczba osób zwykle deklarowała, że książki kupuje (w 2012 roku było to 38% ankietowanych). Na drugim miejscu było pożyczenie książki od znajomego (34% w roku 2015). W tym roku taka sama liczba osób zadeklarowała, że kupuje książki, jak i je pożycza (30%). Co ciekawe, znacząco wzrosła liczba osób, które otrzymują książki w prezencie – było tak w aż 21% odpowiedzi, co stanowi aż 5% wzrost w porównaniu do lat ubiegłych.

Czytelnictwo w Polsce 2016 – książki papierowe vs. elektroniczne

Mogłoby się wydawać, że w dobie e-booków, powinna wzrastać liczba osób czytających książki elektronicznie. Z raportu wynika, że nie wrasta, a wręcz spada. “Struktura księgozbiorów domowych w latach 2014–2016” pokazuje, że liczba posiadanych e-booków spadła z 8% do 7% w porównaniu do poprzedniego roku. Spadła także liczba posiadanych w domu książek papierowych z 60% w roku 2014 do 52% w roku 2016. Wzrosła także liczba osób, które nie posiadają w ogóle książek w domu (do 22% z 16% w roku ubiegłym).

Liczba osób czytających książki w Polsce może przerażać, tym bardziej, gdy porównamy się do innych krajów europejskich. Przykładowo: Polak czyta w ciągu roku statystycznie zaledwie pół książki. W przypadku Czechów aż 17 przeczytanych tytułów przypada na jednego mieszkańca tego kraju!

Stabilizacja, którą obecnie obserwujemy, jest zgodna z prognozami ekspertów z poprzednich lat. Wszystko wskazuje na to, że nie będzie już więcej gwałtownych spadków.

Z najnowszego raportu Allegro, jednego z największych dystrybutorów książek, wynika, że sprzedaż książek znacząco rośnie. W przypadku Allegro jest to aż o prawie milion więcej w porównaniu z rokiem 2013.

To, co może niepokoić, to, zaproponowana przez Izbę Książki, ustawa o jednolitej cenie książki, która z założenia miałaby poprawić stan czytelnictwa w Polsce. Jednak zarówno sami czytelnicy, jak i eksperci i wydawcy twierdzą, że może być wręcz odwrotnie. Więcej szczegółów na temat ustawy znajdziecie tutaj: USTAWA O JEDNOLITEJ CENIE KSIĄŻKI WYWOŁAŁA SPRZECIW SPOŁECZNY! JEST PETYCJA.

Czytanie zaczyna się w domu

Pozostaje mieć nadzieję, że tendencje się odwrócą. Wiele zależy od rodziców, od kultury czytania w domu i od uświadomienia sobie, jak ważne i rozwijające jest czytanie. Ostatnio odkryto, że ludzie czytający książki, żyją o dwa lata dłużej od tych, którzy nie czytają (źródło danych: TUTAJ ).

A jak Wy wypadacie w statystykach? Ile książek przeczytaliście w 2016 roku?