Adaptacje książek Stanisława Lema – zestawienie
Czy wiecie, że na podstawie prozy Stanisława Lema powstały dziesiątki produkcji filmowych? Lem, 14 lat po śmierci, nadal jest jednym z najczęściej tłumaczonych polskich pisarzy, a w złotym okresie swojej popularności był najchętniej czytanym nieanglojęzycznym autorem science fiction. Adaptacje książek Stanisława Lema to produkcje lepsze i słabsze, produkcje polskie i filmy, które powstały w innych zakątkach świata. Wybrałam pięć najciekawszych.
Adaptacje książek Stanisława Lema
Podobno pisarz nie przepadał za adaptacjami swoich książek, ale jedną cenił szczególnie i od niej dziś zacznę.
Przekładaniec z 1968 roku, reż. Andrzej Wajda
Film powstał na podstawie scenariusza Czy pan istnieje, Mr Johns? napisanego przez Stanisława Lema, który później został opublikowany w książkach: Bezsenność i Przekładaniec.
Akcja ma miejsce w roku 2000. Transplantacja jest bardzo rozwiniętą dziedziną medycyny, zatem ludzie często się jej poddają, a operacje są przeprowadzane w szerokim zakresie. Ryszard Fox (w tej roli Bogumił Kobiela), znany kierowca rajdowy bierze udział w wyścigach razem ze swoim bratem, który jest jego pilotem. Obaj ulegają wypadkowi i obaj zostają przewiezieni do kliniki. Przeżywa tylko Ryszard i to dzięki licznym przeszczepom od dawców, w także zmarłego brata. Operacja była tak rozległa, przeszczepów dokonano tak wiele, że Ryszard Fox korzysta praktycznie z całkiem nowej powłoki cielesnej, zatem jaki jest jego status ontologiczny? Jeszcze istnieje, czy już nie?
***
Solaris z 1972 reż. Andriej Tarkowski
Mimo tego, że luźna adaptacja Solaris w reżyserii Targowskiego nie przypadła do gustu Lemowi, to nie można jej zarzucić, że jest nieudana. Film był nominowany do Złotej Palmy na Festiwalu w Cannes i zdobył Grand Prize of the Jury i nagrodę FIPRESCI (Międzynarodowej Federacji Krytyków Filmowych).
Tarkowski skupił się na psychologicznym aspekcie historii i jednocześnie ostrzega przed technologiczną dehumanizacją świata.
***
Solaris z 2002 roku, reż. Steven Soderbergh
George Clooney wciela się w tutaj w rolę psychologa Chrisa Kelvina. Ma sprawdzić, co się dzieje na stacji badawczej, która straciła kontakt z Ziemią. Gdy dociera na Prometeusza zawieszonego nad tajemniczą planetą Solaris, okazuje się, że dowódca, i zarazem jego przyjaciel, nie żyje, a załoganci zachowują się tak, jakby byli chorzy psychicznie.
Soderbergh, podobnie jak Tarkowski, skupia się na psychologicznych aspektach historii.
***
Test pilota Pirxa z 1978, reż. Marek Piestrak
Podstawą scenariusza do tego filmu było opowiadanie Rozprawa z Opowieści o pilocie Pirxie.
Statek kosmiczny Goliath pod dowództwem Pirxa wyrusza na pionierski lot testowy. Jednym z członków załogi jest zaawansowany technologicznie android. Żeby test był wiarygodny, nawet dowódca nie wie, który z jego ludzi to robot. Początkowo lot przebiega spokojnie, ale w okolicy Saturna pojawiają się problemy.
Jakiś czas temu w księgarniach pojawiło się nowe wydanie Opowieści o polocie Pirxie. Książkę znajdziecie tutaj.
***
Kongres z 2013, reż. Ari Folman
Film Folmana czerpie z Kongresu futurologicznego Stanisława Lema. Robin Wright gra tutaj samą siebie. Żeby mieć więcej czasu dla rodziny i dzieci, przystaje na propozycję hollywoodzkiego studia. Aktorka zostaje cyfrowo zeskanowana i od tej pory we wszystkie role będzie wcielać się wirtualna kopia Wright.
Jeżeli chcecie lepiej poznać jego stworzone przez Lema historie, to zajrzyjcie w to miejsce. Które z adaptacji książek Stanisława Lema lubicie najbardziej?
Powiązane artykuły:
