„Dziewczyna z ogrodu” Parnaz Foroutan – recenzja książki

Parnaz Foroutan w „Dziewczynie z ogrodu” udała się rzecz niezwykła. Autorka stworzyła łagodną i liryczną powieść o wielkim dramacie irańskiej żony, który odcisnął się ponurym piętnem na tragicznych losach całej rodziny. Za murami bogatej posiadłości, w gorącym, wschodnim słońcu młodziutka Rachel stara się spełnić największe marzenie męża – urodzić mu męskiego potomka. Bóg okazuje się być jednak nieubłagany, a jego łaska spływa na inną kobietę.     

We współczesnym Los Angeles Mahbube przechadza się po swoim ogrodzie. Jest już dosyć stara, nierzadko zapomina wielu rzeczy, z nostalgią patrzy na zmieniającą się przyrodę. Wspomina swoje w połowie sieroce dzieciństwo spędzone w domu bogatego ojca i wuja. Z przebłysków dotyczących tamtych czasów wyłania się niejasny obraz jej żydowskiej rodziny, w którym na pierwszym planie staje Rachel – ciotka głównej bohaterki oraz Chorszid – jej zmarła w owianych tajemnicą okolicznościach matka. Narracja uzupełnia reminiscencje Mahbube, nieśpiesznie odsłaniając przed czytelnikiem coraz to nowe fakty na temat życia obu kobiet.

Poznajemy je jako młode dziewczynki, wcześnie wydane za mąż za bogatych kupców. Ich jedynym zadaniem jest rodzenie zdrowych dzieci, które są szansą na przedłużenie rodu i gwarancją ciągłości interesów. Chorszid od razu zachodzi w ciążę, wzbudzając w Racheli nieuświadomioną zazdrość, która staje się początkiem dramatu całej rodziny. Na oczach czytelnika Rachel z dziecka przemienia się w zgorzkniałą i sfrustrowaną kobietę, pragnącą za wszelką cenę zachować przy sobie męża. Jej tragedia potęgowana jest nie tylko przez szczęście szwagierki. Na horyzoncie pojawia się bowiem zupełnie inna kobieta…

Bohaterowie „Dziewczyny z ogrodu” zaskakują swoją złożonością. Nie ma tu spodziewanego podziału na dobre, zgnębione kobiety i silnych mężów. Oczywiście, pojawia się niezwykle ciekawe żydowsko-muzułmańskie tło kulturowe, wpływające na zachowania bohaterów. Jednak wnętrza, myśli i emocje postaci są o wiele bardziej bogatsze. Narrator odsłania nam motywacje wszystkich uczestników tego dramatu, uniemożliwiając jednoznaczną ocenę ich postępowania. Parnaz Foroutan ucieka od prostych kontrastów, starając się nieco przełamać stereotypy ciążące na patriarchalnych systemach społecznych i książkach je opisujących. Mężczyźni stają się wreszcie ludźmi, przeżywającymi swoje osobiste porażki i tragedie na równi z kobietami. Są zdolni do wzruszeń i poświęceń, a nawet poetyckich wyznań miłości. Tradycja musi jednak pozostać niezmienna, dlatego wszyscy, bez wyjątku i cienia wątpliwości, podporządkowują się jej nakazom. Nawet jeśli koszty okazują się być niezwykle wysokie.

„Dziewczyna z ogrodu” to książka o wielkich emocjach, przekazywanych w spokojnym, nostalgicznym tonie. Czytelnik nieśpiesznie sunie razem z jej bohaterami po najbardziej intymnych sferach ich życia, zawsze pozostając na uboczu. Opowieść nie wymaga od niego zaangażowania się w historię. To jakby cicha pokoleniowa spowiedź, która musi dokonać się po latach. Nie potrzebuje świadków, osądów i ocen. Wystarczy, że zostanie opowiedziana. Dzięki temu świat może przywrócić kolejnym generacjom zasłużony spokój.

Kup książkę „Dziewczyna z ogrodu” Parnaz Foroutan w sklepie internetowym TaniaKsiazka.pl >>