Finaliści Nagrody Kapuścińskiego 2022

21 kwietnia poznaliśmy finalistów Nagrody im. Ryszarda Kapuścińskiego 2022. To najlepsze reportaże, które zostały wydane w Polsce w 2021 roku. Wśród nich są książki polskich i zagranicznych reportażystów.

Finaliści Nagrody Kapuścińskiego 2022

Finaliści Nagrody Kapuścińskiego 2022

Wyróżnienie będzie przyznane już 13 raz dla autora najlepszej i najbardziej wartościowej książki z nurtu literatury non-fiction. Nie bez kozery to wyróżnienie nazywa się także „reporterskim Noblem”. W tym roku do Nagrody zgłoszono rekordową liczbę książek – 143.

Które książki znalazły się w finale?

Zjadanie Buddy - reportaż w finale Nagrody Kapuścińskiego

Zjadanie Buddy. Życie tybetańskiego miasteczka w cieniu Chin, Barbara Demick
w przekładzie Barbary Gadomskiej

Autorka w tym reportażu pisze o mieszkańcach Tybetu. Ich życie cały czas jest naznaczone konfliktem z komunistycznymi Chinami. Demick skupia się na latach, jakie nadeszły po wojnie. To czas oporu Tybetańczyków. Historię pisze biografiami swoich bohaterów, którzy do dziś toczą nierówną walkę z chińskim mocarstwem, na szali mając swoją tożsamość i kulturę.

Barbara Demick, amerykańska dziennikarka, współpracowała m.in. z Philadelphia Inquirer i Los Angeles Times. Jej cykl artykułów o Sarajewie był nominowany do Pulitzera.

Pogrzebana. Życie, śmierć i rewolucja w Egipcie, Peter Hessler - okładka książki

Pogrzebana. Życie, śmierć i rewolucja w Egipcie, Peter Hessler
w przekładzie Hanny Jankowskiej

Hessler przygląda się Egiptowi i Egipcjanom z bliska. Przeprowadza się do Kairu i trafia do serca egipskiej rewolucji. Uczy się kraju, o którym pisze. Żyje obok swoich bohaterów, przyjaźni się z nimi i to od nich czerpie wiedzę na temat tego, jak się żyje we współczesnym Egipcie.

Z jego książki wyłania się zupełnie inny obraz kraju i jego mieszkańców. To portret daleki od tego, jaki maluje się na Zachodzie.

Peter Hessler jest amerykańskim dziennikarzem. Był nominowany do National Book Award za reportaż Kości wróżebne o Chinach.

Potosí. Góra, która zjada ludzi - okładka książki

Potosí. Góra, która zjada ludzi, Ander Izagirre
przekład: Jerzy Wołk-Łaniewski

Potos to boliwijskie miasteczko w Andach, którego centrum od XVI wieku stanowi kopalnia srebra. Zmieniały się rządy, a od wieków nie zmienił się wyzysk lokalnej ludności. Dziś w kopalni pracują nawet dzieci. Dziennikarz towarzyszy czternastolatce, na której barkach leży utrzymanie rodziny. Dziewczynka pracuje w nieludzkich warunkach, bo od tego zależy przetrwanie jej i jej bliskich.

Izagirre pokazuje, jak globalne korporacje, z przylaskiem Kościoła, wyzyskują ludzi. W jaki sposób spekulacje sprawiają, że kraje, w których są surowce, zamiast się bogacić, stają się jeszcze biedniejsze. Wraz z biedą pojawiają się patologie. Władzę ma ten, kto ma pieniądze. Wtedy najbardziej cierpią ci, którzy ich nie mają – kobiety i dzieci.

Ander Izagirre to reporter baskijski. Pisał także o Kolumbii i Grenlandii.

Spinalonga. Wyspa trędowatych - okładka

Spinalonga. Wyspa trędowatych, Małgorzata Gołota

Spinalonga to skalista wysepka, której historia przyciąga turystów. To tam kiedyś namiastkę normalności stworzyła społeczność chorych na trąd. Małgorzata Gołota w swoim reportażu zdejmuje z historii wyspy tę romantyczno-turystyczną otoczkę. Zagłębia się w to, jak wyglądała codzienność trędowatych ze Spinalongi. Odizolowani od rodzin, bez możliwości opuszczenia wyspy-więzienia…

Leprozorium istniało jeszcze w pierwszej połowie XX wieku, ale nie zachowały się żadne zdjęcia i dokumenty. To, co się działo na wyspie, do dziś otacza zmowa milczenia.

Małgorzata Gołota jest dziennikarką, którą część z Was zna być może z jej serii podcastów o tematyce ekologicznej – Koniec świata i Klimat zmian.

 

Izbica, Izbica - okładka książki nominowanej do Nagrody Kapuścińskiego

Izbica, Izbica, Rafał Hetman

Dziś w Izbicy prawie nikt nie pamięta o żydowskich mieszkańcach miasteczka. Rafał Hetman wyciąga historię z odmętów celowej niepamięci, która narastała przez pokolenia od czasów wojny. Z układanki dokumentów historycznych i rozmów tworzy portret polsko-żydowskiego miasteczka. Jego reportaż to nie tylko opowieść o Izbicy i jej mieszkańcach, ale też opowieść o wybiórczości polskiej pamięci i o tym, że milczenie zawsze ma swoje konsekwencje.

Hetman współpracował m.in. z Gazetą wyborczą i z Tygodnikiem Powszechnym.

 

Laureata lub laureatkę tegorocznej Nagrody im. Ryszarda Kapuścińskiego poznamy 28 maja podczas Targów Książki w Warszawie.

Sprawdź też: