Nomadland z Nagrodą Kapuścińskiego – najlepszy reportaż 2020 roku
11 września podczas finałowej gali Nagrody im. Ryszarda Kapuścińskiego poznaliśmy wyniki konkursu literackiego na najlepszy reportaż wydany w Polsce w 2020 roku. Jury postanowiło nagrodzić reportaż Nomadland. W drodze za pracą amerykańskiej dziennikarki Jessiki Bruder.
Nomadland Jessiki Bruder z Nagrodą Kapuścińskiego 2020
Reportaż Nomadland to opowieść o współczesnych amerykańskich nomadach — ludziach przemierzających Stany Zjednoczone w swoich przyczepach kempingowych w poszukiwaniu pracy. Cały ich dobytek to dom na kółkach, a wartość ma tylko to, co można ze sobą zabrać. Większość z nich nie wybrała takiego życia, ale w obliczu kryzysu gospodarczego z 2008 roku, nie miała wyjścia.
Dojrzali ludzie po utracie pracy, domu, w wędrownym trybie życia widzą jedyną szansę na to, żeby zapewnić sobie nieco godności. Bezmiejscowi wspierają się, tworzą mobilne społeczności w miejscach, gdzie aktualnie jest praca.
Na podstawie reportażu Jessiki Bruder powstał film Nomadland nagrodzony trzema Oscarami: dla najlepszego filmu, najlepszego reżysera (obie statuetki powędrowały w ręce Chloé Zhao) i najlepszej aktorki pierwszoplanowej — Frances McDormand.
Nomadland. W drodze za pracą najlepszym reportażem 2020 roku
W laudacji autorstwa Katarzyny Surmiak-Domańskiej, przewodniczącej Jury Nagrody im. Ryszarda Kapuścińskiego, czytamy:
Jessica Bruder odsłania prawdę, od której już nie można odwrócić oczu. Oto w jednym z najbogatszych państw świata ludzie, którzy – chociażby ze względu na swój kolor skóry i wykształcenie – teoretycznie należą do grupy uprzywilejowanej, dziś walczą o przetrwanie. Kryzys z 2008 roku wyrzucił ich poza wygodny świat klasy średniej, który przez całe życie wydawał im się oczywistością. Stracili pracę, oszczędności, musieli zaczynać od zera.
Kiedy sytuacja na rynku polepszyła się, okazało się, że dla nich powrotu nie ma. Ich miejsca zajęli młodsi. Nie mając również szans na spokojną emeryturę (…), stali się uchodźcami we własnym kraju.
(…) tym, co przesądza jednak o literackiej klasie reportażu Nomadland, jest jego niejednoznaczność. Bo ta katastroficzna opowieść przekornie niesie w sobie zadziwiający ładunek optymizmu. Widzimy skrajnie ubogich ludzi w tak zwanym wieku poprodukcyjnym, w których wzbiera niezwykła mobilizacja. Nie czekają, aż zadba o nich państwo, krewni. Biorą los w swoje ręce. Zaczynają się w swojej bezmiejscowości urządzać, usprawniać ją, budują wokół niej kulturę.
Nagrodę Kapuścińskiego dostaje nie tylko autor, ale też tłumacz książki. Za polski przekład książki Namadland. W drodze za pracą odpowiada Martyna Tomczak.
Finał Nagrody im. Ryszarda Kapuścińskiego należał do kobiet
Tegoroczna edycja Nagrody Kapuścińskiego była wyjątkowa pod kilkoma względami. Po pierwsze, do finału swoje książki zgłosiła rekordowa liczba wydawnictw — aż 41.
Tym, co jeszcze wyróżnia tegoroczną edycję od poprzednich, jest skład finałowej piątki, ponieważ pierwszy raz w dwunastoletniej historii Nagrody w finale znalazły się same autorki. Obok Jessiki Bruder były to:
- Eliane Brum za książkę Kolekcjoner porzuconych dusz. Reportaże z Brazylii (tłum. z jęz. portugalskiego Gabriel Borowski)
- Jelena Kostiuczenko za Przyszło nam tu żyć. Reportaże z Rosji (tłum. z jęz. rosyjskiego Katarzyna Kwiatkowska-Moskalewicz)
- Karolina Sulej za Rzeczy osobiste. Opowieść o ubraniach w obozach koncentracyjnych i zagłady
- Matilda Voss Gustavsson za Klub. Seksskandal w komitecie noblowskim (tłum. jęz. szwedzkiego Justyna Czechowska)
Reportaż Nomadland. W drodze za pracą Jessiki Bruder możecie znaleźć w tym miejscu.
Sprawdź też: