Agnieszka Dauksza z Nagrodą Gryfia za biografię Jaremianka
![Agnieszka Dauksza z Nagrodą Gryfia za biografię Jaremianka](http://coprzeczytac.pl/wp-content/uploads/2020/10/Untitled-design-7-750x375.jpg)
Już po raz dziewiąty Kurier Szczeciński przyznał Ogólnopolską Nagrodę Literacką Gryfia. Laureatką tego zaszczytnego wyróżnienia została Agnieszka Dauksza, autorka książki Jaremianka, która pochyliła się nad życiem jednej z najzdolniejszych i najbardziej charyzmatycznych artystek XX wieku, polskiej malarki, scenografki oraz rzeźbiarki Marii Jaremy.
Gryfia: Agnieszka Dauksza, Jaremianka
Agnieszka Dauksza wygrała dziewiątą edycję Nagrody Gryfia – Ogólnopolskiej Nagrody Literackiej przyznawanej przez Kurier Szczeciński. W tym roku w finale Gryfii znalazły się również Barbara Sadurska za książkę Mapa oraz Magdalena Grochowska za W czasach zarazy. Gala finałowa odbyła się 24 października w domu kultury Krzemień. Jednak w związku z pandemią koronawirusa organizatorzy byli zmuszeni do połączenia się zarówno z laureatką, jak i przewodniczącą jury przez Internet.
Przewodnicząca jury, Joanna Laprus-Mikulska, w laudacji zawarła uzasadnienie wyboru:
Jaremianka Agnieszki Daukszy to biografia, ale biografia wielowymiarowa, którą można czytać na wiele sposobów. To złożony portret niezwykłej, lecz zapomnianej artystki Marii Jaremy. To opowieść o artystce totalnej. Maria Jarema była rzeźbiarką, malarką, graficzką, autorką kostiumów i scenografii, współzałożycielką Grupy Krakowskiej oraz teatrów Cricot i Cricot 2. Mówiono o niej: kobieta-awangarda. Agnieszka Dauksza podąża śladami swojej bohaterki jak wytrawna reportażystka. Z fragmentów wspomnień, rozmów, listów, dokumentów, wrażeń powstaje fascynujący obraz jednej z najbardziej charyzmatycznych postaci XX wieku i przywraca ją do życia w zbiorowej pamięci.
Z kolei sama autorka tak podsumowała swoją wygraną:
Ta nagroda, jak się domyślam, ma służyć nie dzieleniu literatury na kobiecą i męską, ale ma stanowić tubę, która nagłośni, wesprze głos kobiet.
Anna Dauksza jest asystentką w Katedrze Antropologii Literatury i Badań Kulturowych Wydziału Polonistyki Uniwersytetu Jagiellońskiego. Zajmuje się prowadzeniem zajęć z kulturowej teorii literatury, a także wiedzy o sztuce. Jest autorką blisko 60 artykułów, a także wielu książek.
Oprócz zaszczytnego wyróżnienia laureatka otrzymała również 10 tysięcy złotych. Wcześniej Gryfią uhonorowano: Magdalenę Tulli, Zytę Oryszyn, Małgorzatę Rejmer, Ewę Winnicką, Annę Janko, Katarzynę Boni, Martynę Bundę i Ulę Ryciak.
Portret wielowymiarowej postaci
Biografia Jaremianka to odważna próba zbliżenia się do kobiety – awangardy oraz uchwycenia jej wielowymiarowości, wymykającej się konkretnym definicjom. Maria Jarema była niezwykłą postacią znaną szerokiemu gronu artystycznemu, zaangażowaną aktywistką, emancypantką i… pracoholiczką. Dauksza w swojej książce wprowadza nas w fascynujący świat artystki – abstrakcjonistki. Ta obliczu ciężkiej choroby, białaczki, nie złożyła swojej malarskiej broni w postaci pędzli. Pragnęła bowiem stworzyć chociaż jeszcze jedno, jedyne dzieło. Najsłynniejszymi cyklami jej obrazów były Rytmy oraz Penetracje.
Chcąc poznać historię Marii Jaremy, zamów swój egzemplarz książki w tym miejscu.
Powiązane artykuły: