„Nietakty” Zofia Komedowa Trzcińska - recenzja książki

Amerykanie często mawiają, że za każdym sukcesem wielkiego mężczyzny stoi wyjątkowa, mądra kobieta. Bez wątpienia pod tym stwierdzeniem mogłaby się podpisać Zofia Trzcińska, żona Krzysztofa Komedy, jednego z najlepszych polskich muzyków jazzowych. Szalone i tragiczne życie tego małżeństwa byłoby świetnym scenariuszem na niejeden film. Zamiast tego mamy książkę. I to jaką!

Polska, lata ciężkiej komuny. Cenzura ingeruje we wszystkie sfery życia i kultury. Kraj spowity jest szarą beznadzieją. Nagle z tego marazmu wyłania się grupa ludzi, zakochanych w muzyce dającej wolność i nieograniczoną radość. Polskie podziemne kluby i mieszkania wypełniają nieznane dotąd brzmienia. Na scenę wchodzi jazz, a wraz z nim rodzą się dwa wielkie talenty – Krzysztof Komeda oraz jego przyszła żona Zofia. Ten pierwszy za kilka lat swoimi kompozycjami filmowymi podbije Hollywood. Napisze m.in. popularną na całym świecie kołysankę do „Dziecka Rosemery” Romana Polańskiego. Poza niebywałym talentem, Komeda miał szczęście trafić na odpowiednią kobietę – zakochaną po uszy nie tylko w nim, ale także w jazzie – szaloną Zosię, sprawną menedżerkę i organizatorkę koncertów, która utorowała mu drogę na szczyt.

„Nietakty” to przejmująca autobiografia nietypowej jak na swoje czasy kobiety, mądrej wojowniczki, której los przysporzył tyle samo radości, co cierpienia. Zofia opisuje najpiękniejsze lata swojego życia spędzone przy boku wielkiego muzyka. Zabiera czytelnika w podróż po dawnej Polsce, barwnie odmalowując portrety znanych osób. W jej wspomnieniach znajdziemy historie związane m.in. z Markiem Hłaską, Romanem Polańskim czy Jerzym Skolimowskim. Są to nie tylko sprawozdania z zabawnych wydarzeń i szalonych „dżemów”. W „Nietaktach” Zosia bowiem wielokrotnie dokonuje rozliczeń ze swoimi dawnymi przyjaciółmi, nie szczędzi niektórym gorzkich słów, zawsze jednak zachowując przy tym wyczucie i godność wrażliwej dziewczyny.

Pierwsza część książki Komedowej jest anegdotyczną i radosną opowieścią o niczym nieskrępowanej młodości, jazzie i miłości do ludzi. To także piękny i wzruszający portret Krzysztofa Komedy Trzcińskiego, zapis jego życia i twórczości, zwykłych rozterek, wątpliwości, cichych zdrad, podróży oraz wielkiego uczucia do żony. Los płata jednak Zosi figla i tak samo jak II wojną światową przerywa jej idylliczne dzieciństwo w szlacheckim dworku, tak tragiczną chorobą męża raz na zawsze zamyka młodość oraz obraca w proch wielkie marzenia.

Wspomnienia Komedowej kończą się wraz ze śmiercią Krzysztofa, tak jakby dalsze życie bez niego nie miało już żadnego znaczenia. Pod koniec „Nietaktów” Zosia uderza w gorzkie tony, z jej słów przebija tylko smutek i niewyobrażalna strata. Po opisach zabawnego, hulaszczego życia, uśmiech na twarzy czytelnika zamiera, by przerodzić się w poczucie pustki i żalu spowodowanego cierpieniem, którego autorka doświadczyła. W przeciągu jednego roku po odejściu Komedy, na drugi brzeg przeprawia się za nim kilkoro innych przyjaciół i bliskich. Świat dla Zosi zamiera, ale życie nieubłaganie toczy się dalej.

Zofia Trzcińska „Nietaktami” oddała mężowi wielki hołd i nawet kilkadziesiąt lat po jego śmierci, nie przestawała być sprawną menedżerką i robiła wszystko, aby podtrzymać pamięć o tym wyjątkowym człowieku.

„Nietakty” nie są książką tylko dla fanów jazzu. Komedowej udało się stworzyć opowieść niemalże uniwersalną, dla której muzyka jest jedynie tłem. Historia tego małżeństwa wiele bowiem może nam powiedzieć o nas samych – istocie miłości, oddania, ciężkiej pracy oraz cenie, którą czasem trzeba zapłacić za osiągnięcie szczytu. „Nietakty” zawierają też w sobie wszystko, za co czytelnicy kochają biografie – opisy codzienności wielkich ludzi, kulisy świata artystów, anegdoty i zabawne plotki, ale także skrajne emocje, które często zrzucają sławne postacie z piedestałów.