2021 Rokiem Stanisława Lema!
12 września 2021 roku będziemy obchodzić setną rocznicę urodzin jednego z najwybitniejszych polskich pisarzy, Stanisława Lema. Uznano to za doskonałą okazję, by w sposób szczególny uczcić ten jubileusz. W piątek, 27 listopada, Sejm Rzeczypospolitej Polskiej prawie jednogłośnie przyjął uchwałę, która ustanawia rok 2021 Rokiem Stanisława Lema. Posłowie docenili w ten sposób wyjątkowy dorobek autora, który zajmuje bardzo ważne miejsce w literaturze XXI wieku oraz jego wpływ na rozwój kultury polskiej, ale i światowej. Książki Lema przetłumaczono bowiem na ponad 40 języków i osiągnęły łączny nakład ponad 30 milionów egzemplarzy.
https://solaris.lem.pl/
2021 Rokiem Stanisława Lema
Stanisław Lem urodził się w 1921 r. we Lwowie, a zmarł w 2006 r. w Krakowie. Był bezdyskusyjnym mistrzem literatury fantastyczno-naukowej. W swojej twórczości poruszał tematy dotyczące nauki i techniki, ludzkiej natury, możliwości komunikowania się ludzi z innymi istotami inteligentnymi oraz poszukiwał właściwego miejsca człowieka we Wszechświecie. W jego utworach znajdujemy liczne odniesienia do stanu społeczeństwa, w którym przyszło mu żyć oraz ciekawe refleksje naukowo-filozoficzne na jego temat. Co ciekawe, jego profetyczne wizje na temat przyszłości powoli zaczynają się spełniać…
W 1980 roku otrzymał nominację do literackiej Nagrody Nobla, jednak przegrał wtedy z Czesławem Miłoszem. Ma na swoim koncie jednak ważne odznaczenia: m.in. medal „Gloria Artis” i najwyższe polskim odznaczenie państwowe Order Orła Białego. I co niezwykłe – jego nazwiskiem nazwano planetoidę oraz pierwszego polskiego satelitę naukowego!
Miłośnicy prozy wybitnego pisarza i wizjonera o niezmierzonej wyobraźni od piątku cieszą się na pewno bardziej niż inni. Ich idola uhonorowano w tak szczególny sposób, ogłaszając rok 2021 Rokiem Stanisława Lema! Duży udział miały w tym instytucja kultury miasta Krakowa KBF (operator programu Kraków Miasto Literatury UNESCO), Wydawnictwo Literackie oraz Fundacja Instytut Polska Przyszłości im. Stanisława Lema. Wiosną tego roku wystosowali oni bowiem list do Marszałek Sejmu Elżbiety Witek. Paprali w nim inicjatywę, by przyszłemu rokowi nadać wyjątkowego literackiego patrona, Stanisława Lema.
Ważne głosy na temat literackiego patrona
Ogłoszenie tej decyzji wywołało lawinę pozytywnych komentarzy, warto przytoczyć ich wypowiedzi:
To najlepszy sposób, by uczcić jubileusz przypadający na przyszły rok – stulecie urodzin Stanisława Lema. Cieszymy się, że najczęściej tłumaczony polski autor, którego książki zostały opublikowane w 45 językach w milionach egzemplarzy, stanie się patronem nie tylko tych rocznicowych działań, które planujemy tutaj, w Krakowie – Rok Lema ogłoszony dziś przez Sejm RP będzie stymulował przyszłoroczną scenę literacką w całej Polsce.
~Izabela Błaszczyk, Dyrektor KBF
Instytut Lema długo czekał na tę wiadomość. Odświeżymy jego dziedzictwo, ukażemy je w nowym, technologicznym świetle. Nasze projekty obejmować będą jednocześnie promocję jego literatury i działania na rzecz zwiększenia kompetencji cyfrowych społeczeństwa. Bo jak pisał Lem „technologie mają swój świetlisty awers, ale mają też rewers – czarną rzeczywistość”. Z tą czarną rzeczywistością np. w postaci internetowego hejtu walczymy i będziemy walczyć.
~ dr Maciej Kawecki, Prezes Instytutu Lema
Stanisław Lem był jednym z najwybitniejszych pisarzy polskich XX wieku. Jego twórczość łączy pokolenia i cieszy się stałym zainteresowaniem czytelników. Genialna wydaje się też trafność przewidywań Lema dotyczących rozwoju cywilizacji, np. katastrofy klimatycznej, rozwoju sztucznej inteligencji, biotechnologii. Dla Wydawnictwa Literackiego był zawsze szczególnie ważnym autorem. Publikował w naszej oficynie od 1955 roku, od samego początku swojej kariery literackiej i działalności WL. Cieszymy się, że rok 2021 będzie czasem popularyzowania jego niezwykłej literatury i myśli.~Jolanta Korkuć, redaktor naczelna Wydawnictwa Literackiego
Syn o ojcu
Głos zabrał również syn pisarza, Tomasz Lem:
Myślenie o kulturze wcale nie jest rzeczą oczywistą, toteż tym bardziej cieszę się z faktu ogłoszenia „Roku Lema” w stulecie urodzin mojego ojca. Jego książki wydają się idealną lekturą na przetrwanie trudnych czasów: refleksje o najpoważniejszych sprawach podszyte są humorem, a przecież to właśnie śmiech pozwala nam w trudnych chwilach zachować równowagę ducha. O metodzie polegającej na „ułatwianiu przełykania” bolesnych spraw tak pisał w liście do swojego amerykańskiego tłumacza, Michaela Kandla: „oczywiście humor mój jest infernalny. O to właśnie szło, inaczej, myślę, lektura byłaby już nadto odpychająca. Lukier dowcipu osładza pigułkę tylko w momencie jej połykania, potem pozostaje gorycz, której, nie muszę chyba Pana zapewniać o tym, nie wymyśliłem sobie prywatnie, bo pochodzi ona raczej z zewnątrz, tj. ze świata, w jakim żyjemy
~Tomasz Lem.
Wydarzenia w ramach obchodów Roku Lema
Nie jest tajemnicą, że już od wielu lat trwają przygotowania do obchodów setnej rocznicy urodzin Stanisława Lema. Zaangażowane szczególnie jest Kraków – miasto, w którym autor spędził większość swego życia. Znamy już nawet datę głównego wydarzenia, czyli samych urodzin autora Solaris. Odbędą się one w dniach 12-14 września w Centrum Kongresowym ICE Kraków. Sylwetka i twórczość pisarza stały się również inspiracją dla wielu planowanych działań. Postać pisarza będzie motywem przewodnim m.in. spektakli teatralnych, utworów muzycznych, konferencji czy festiwali. Wydawnictwo Literackie zapowiada też ważne premiery książkowe. Pełna lista programowa obejmująca wszystkie wydarzenia poświęcone 100. rocznicy urodzin Stanisława Lema będzie dostępna w serwisie internetowy roklema.pl. Będzie to najlepsze źródło wiedzy o tak wielkiej postaci świata literatury.
Warto śledzić na bieżąco umieszczane tam informacje, ponieważ witryna ma stać się bogatym zbiorem niepublikowanych dotąd materiałów na temat Lema. Znajdziemy tam też zapowiedzi nowych wydań książek Stanisława Lema oraz konkursy z nagrodami.
Z okazji setnych urodzin Stanisława Lema w Krakowie powstaje również Centrum Literatury i Języka Planeta Lem, o której szerzej przeczytasz w tym miejscu.
