Stulecie nomadów – recenzja książki

Tematyka migracyjna i kryzys klimatyczny łączy znacznie więcej, niż mogłoby się nam wydawać. W dobie gwałtownych zmian klimatu czeka nas wiele wyzwań, w obliczu których migracja może stać się naszym jedynym wybawieniem. O tym, jak  ocieplenie klimatu zmusi nas prędzej czy później do globalnej wędrówki i co będzie to dla nas oznaczać, przeczytacie w książce Stulecie nomadów. Jak wędrówki ludów zmieniają świat.

Homo viator, człowiek wędrujący

Zmiany klimatyczne wywołane działalnością człowieka są faktem, który coraz trudniej jest ignorować. Choć zmiany te są nieuniknione, nasz konsumpcjonizm wraz z nieekologicznymi sposobami produkcji sprawiły, że od ery industrializacji nasza planeta znacząco uległa ogrzaniu. Oznacza to, że idąc w tym kierunku utracimy sporo powierzchni Ziemi, na której nie da się już mieszkać. To także zmierzanie w stronę katastrofy ekologicznej, w której przetrwają jedynie uprzywilejowani. Ale tak wcale nie musi być.

Gaia Vince, niezależna brytyjska dziennikarka zajmująca się tematem ochrony środowiska, napisała Stulecie nomadów z nadzieją na wspólne przyjrzenie się prognozom i rozpoczęcie działań już teraz. Mimo wprowadzenia działań na rzecz dekarbonizacji źródeł energii wiele państw nie przestrzega wytycznych. W ten sposób państwa takie jak Indie, czy Chiny przyczyniają się zarówno do ogromnej emisji CO2 do atmosfery, jak i do zatruwania środowiska państw sąsiadujących.

Aby dokonać zmian, potrzebny jest nacisk społeczny. A żeby kolektywnie ruszyć do działania, potrzebujemy pełnego zrozumienia, co oznacza dla nas konsekwencja wzrostu globalnej temperatury o chociażby jeden stopień. W Stuleciu nomadów możemy prześledzić prognozę zmian klimatycznych oraz kierunki, w których będziemy zmuszeni migrować, by przeżyć.

Gaia Vince w swojej książce Stulecie nomadów. Jak wędrówki ludów zmieniają świat podejmuje niezwykle aktualny i palący temat. Razem z autorką możemy zastanowić się jak zmiany klimatyczne wpłyną na globalne ruchy ludności i w jaki sposób migracje mogą przekształcić nasz świat? Tytuł ten jest więc nie tylko kubłem zimnej wody na denialistyczne tendencje klimatyczne, ale też dowodem na to, że jako ludzie jesteśmy gatunkiem wędrującym.

Jest to więc także reportaż, który uzmysławia nam, że migracja nie jest zagrożeniem, a może być rozwiązaniem. Bowiem myśląc o wędrówkach migracyjnych, pośród konfliktów zbrojnych i powodów finansowych, zapominamy, że kiedy do głosu dochodzi przyroda, ponownie stajemy przed obliczem prehistorycznego dylematu, w którym, aby przeżyć, musimy ruszyć w drogę.

Stulecie nomadów. Jak wędrówki ludów zmieniają świat?

Jak rysuje się przyszłość naszej planety? Vince przewiduje, że wiele regionów stanie się niezdatnych do życia z powodu ekstremalnych temperatur, podnoszenia się poziomu morza i braku dostępu do wody. W związku z tym miliony ludzi będą musiały opuścić swoje domy, szukając schronienia w bardziej sprzyjających warunkach klimatycznych.

Na łamach Stulecia nomadów autorka przedstawia szerokie spektrum skutków tych migracji: od wyzwań humanitarnych, przez zmiany demograficzne, aż po potencjalne konflikty i napięcia społeczne. Niestety obserwując tempo zmian, nie jest odległa przyszłość. Jest to rzeczywistość, na którą musimy być przygotowani już teraz.

Autorka przedstawia globalny ogląd sytuacji – od problemów Afryki, przez Azję, aż po Europę i Amerykę. Pokazuje jednocześnie, że nie ma jednego prostego rozwiązania, a każde społeczeństwo będzie musiało zmierzyć się z własnymi wyzwaniami.

Ale nie wszystko jest tak pesymistyczne, jak mogłoby się wydawać. Książka nie tylko opisuje problemy, ale także oferuje konkretne rozwiązania. Autorka podkreśla, że migracje, jeśli będą odpowiednio zarządzane, mogą stać się szansą na odnowę społeczeństw, a nawet globalny rozwój.

Vince zachęca do planowania z wyprzedzeniem, proponuje nowe podejścia do urbanistyki, polityki międzynarodowej i gospodarowania zasobami. Przedstawia w ten sposób możliwości zarządzania migracjami, by wykorzystać ich potencjał dla dobra społecznego.

Stulecie nomadów to lektura nie tylko dla osób zainteresowanych tematyką ekologią. To wciągająca, pełna przemyśleń lektura, która zachęca do działania i refleksji nad przyszłością ludzkości w obliczu zmian klimatycznych. Dlatego jest to również pozycja dla osób związanych z polityką, urbanistyką, a nawet humanistów, którzy szukają inspiracji do dyskusji o przyszłości społeczeństw.

Gaia Vince maluje przed nami obraz świata w trakcie dynamicznych zmian. Książka ostrzega, ale jednocześnie daje nadzieję, że jeśli podejdziemy do wyzwań z otwartymi umysłami i gotowością do współpracy, możemy wykorzystać nadchodzące zmiany na naszą korzyść. Warto więc po nią sięgnąć zarówno ku przestrodze, jak i ku inspiracji. W końcu przyszłość jest bliżej, niż myślimy…

Jeśli chcesz lepiej zrozumieć, jak migracje klimatyczne mogą wpłynąć na przyszłość, sięgnij po Stulecie nomadów. Książkę znajdziesz m.in. tutaj.