Szkoła (nie)życia – recenzja książki Mroczna wiedza Naomi Novik

Szkoła dla czarodziejów i główny bohater obdarzony wyjątkowym darem… Skądś to znamy, prawda? Naomi Novik w swojej nowej powieści Mroczna wiedza wykorzystuje jednak znany i przerobiony na milion sposobów motyw w zupełnie zaskakujący sposób, serwując czytelnikom powieść YA, której daleko do utartych schematów.

Mroczna wiedza Naomi Novik – śmiercionośna edukacja

Galadriel, w skrócie El, to uczennica szkoły magii. Studiuje pilnie starożytne księgi z zaklęciami i ćwiczy tworzenie artefaktów, jednak większość czasu zajmuje jej unikanie śmierci z rąk (lub raczej kłów) potworów albo planowanie sojuszy z innymi uczniami. Scholomance nie jest bowiem “zwykłą” szkołą magii i bardziej przypomina więzienie o zaostrzonym rygorze, okrutny społeczny eksperyment lub obóz przetrwania.

W każdym kącie, każdej szufladzie i każdym odpływie czają się bestie, które przyciąga emanująca z młodych czarowników aura mocy. Sam przybytek znajduje się pod ziemią i nie ma w nim nauczycieli. Jest za to skomplikowana maszyneria obsługująca system pomieszczeń i magia, która dostarcza jedzenie oraz potrzebne do nauki przedmioty.

Śmierć i snucie intryg są w Mrocznej wiedzy na pierwszym planie. Zwłaszcza na początku powieści umieranie uczniów jest tak zintensyfikowane, że momentami staje się karykaturalne. Budzi to pewne skojarzenia dystopijne. Choć zamieszkująca podziemną szkołę młodzież nie buntuje się przeciwko okrutnym zasadom i uczęszcza na zajęcia jak gdyby nigdy nic.

Sposobem na przeżycie w Scholomance jest zawieranie sojuszy i przynależność do różnych grup, mniej lub bardziej uprzywilejowanych.

Dobra czarownica

Okrutny i skomplikowany świat szkoły dla magów poznajemy dzięki głównej bohaterce, która opowiada historię ze swojej perspektywy. I być może nie jest to zbyt szczęśliwy zabieg, bo Galadriel ma trudną osobowość oraz skłonność do retrospekcji. Zatem należy się przygotować na narrację, która będzie bardzo spowalniała przebieg akcji.

Na szczęście, w tej początkowo irytującej postaci, wraz z postępem fabuły zaczyna kiełkować zmiana podejścia. Dlatego im bardziej zbliżamy się do końca powieści, tym przyjemniej się ją czyta.

Galadriel, podobnie jak wielu głównych bohaterów powieści fantasy, jest wybrańcem. Jednak jej „darem” jest talent do masowego ludobójstwa. Usilnie stara się go stłumić. Dlatego w pewnym sensie można jej wybaczyć skłonność do odrzucania wszelkiej pomocy i pielęgnowanie w sobie wewnętrznego buntu.

Wizyta w podziemiu

Mroczna wiedza Naomi Novik to bardziej gratka dla fanów odkrywania fantastycznych światów i zanurzania się w ich niezwykłych mechanizmach, niż dla miłośników wartkiej akcji czy bohaterów, z którymi czuje się emocjonalną więź.

Skomplikowana, zbaczająca na wiele różnych torów narracja jest momentami trudna do przełknięcia, ale oryginalne pomysły oraz ujęcie znanych motywów w nowe ramy zaskakują i z pewnością są warte sięgnięcia po pierwszy tom cyklu Scholomance.

Autorka recenzji: Magdalena Białek