Książki dystopijne, które warto przeczytać. Klasyka: 5 propozycji

Niektórzy patrzą w przyszłość przez różowe okulary, inni widzą ją w czarnych barwach. Książki dystopijne odzwierciedlają tę drugą wizję kierunku, w którym zmierza ludzkość, a ich autorzy swoje pesymistyczne wnioski wysnuwają na podstawie obserwacji współczesnego społeczeństwa. Od czego zacząć zgłębianie tego nurtu w literaturze? Najlepiej od klasyków. W tym zestawieniu znajdziecie 5 sztandarowych książek dystopijnych, które warto znać.

Książki dystopijne: 5 klasyków, od których warto zacząć

Nowy wspaniały świat – Aldous Huxley (1932)

2540 rok. Ludzie żyją w luksusie, nie doświadczając negatywnych odczuć – a ściślej mówiąc: żadnych emocji. Dzieje się to przez obowiązkowe zażywanie substancji zwanej somą. W centrum zainteresowania społeczeństwa leżą przyjemności cielesne i unikanie jakichkolwiek trudności. Dzieci już się nie rodzą, powstają w laboratorium, „projektowane” wedle aktualnych potrzeb.

Jednak nawet w tym pozornie idealnym systemie zdarzają się błędy. Pojawiają się jednostki, które wiedzą, że zostały czegoś pozbawione. Są grupy, które nadal żyją „po staremu”, tworząc rodziny, rodząc się i starzejąc…

Link do książki: Nowy wspaniały świat

1984 – George Orwell (1949)

Wielki Brat patrzy. I nic się przed nim nie ukryje.

W roku 1984, w świecie zniszczonym Rewolucją, społeczeństwo żyje pod ścisłą kontrolą totalitarnej władzy. Partia decyduje o wszystkim, tropiąc każdy przejaw niesubordynacji, a za nieposłuszeństwo uznaje nawet tzw. myślozbrodnię.

Panuje dwójmyślenie, manifestowane wszechobecnymi hasłami „WOJNA TO POKÓJ”, „WOLNOŚĆ TO NIEWOLA” i „IGNORANCJA TO SIŁA”. Brakuje niemal wszystkiego, zakazane są jakiekolwiek przejawy uczuć – skutecznie niszczy się wszelkie więzy rodzinne. Lęki i nienawiść obywateli kierowane są w stronę obcych, rzekomo ciągle zagrażających Londyńczykom państw. Historia jest nieustannie przepisywana na nowo, wypacza się sens języka. Ludzie tracą swoją tożsamość, odrębność i człowieczeństwo, zmieniając się w niemal robotycznie funkcjonujące jednostki.

Jedną z takich jednostek jest Winston Smith, szary pracownik Wydziału Archiwów Ministerstwa Prawdy. Gdy w zdobytym nielegalnie zeszycie zaczyna prowadzić dziennik, jego los jest już przesądzony.

Link do książki: 1984

451 stopni Fahrenheita – Ray Bradbury (1953)

Czy dla książkolubów może istnieć większy koszmar niż świat bez książek? Chyba nie! A właśnie taką rzeczywistość przedstawia książka Raya Bradbury’ego.

W świecie 451 stopni Fahrenheita czytanie jest zakazane, a wszelkie książki są sukcesywnie niszczone. Masy oddają się najprostszym, prymitywnym rozrywkom, ich wolny czas wypełnia wgapianie się w ekrany i zanurzanie się w informacyjnym szumie, który rozprasza uwagę i utrudnia samodzielne myślenie.

Guy Montaga jest strażakiem, nie zajmuje się jednak gaszeniem pożarów. Wręcz przeciwnie: jego zadaniem jest podkładanie ognia pod książki. Pewnego dnia mężczyzna poznaje dziewczynę o imieniu Clarissa. Nowa znajoma oczarowuje go swoim sposobem bycia, wyraźnie nie pasuje do utartych w społeczeństwie schematów. Okazuje się, że postawa Clarissy wynika z tego, że czyta ona książki. Zafascynowany Guy chce podążyć jej śladem, ryzykując własnym życiem.

Link do książki: 451 stopni Fahrenheita

Mechaniczna pomarańcza – Anthony Burgess (1962)

W bliżej nieokreślonej przyszłości, w nienazwanym mieście, postrach sieje grupa nastolatków. Młodzi degeneraci, na których czele stoi piętnastoletni Alex, dopuszczają się wstrząsających aktów przemocy. Agresywna postawa to dla nich sposób na życie, droga na zaspokajanie własnych pragnień.

Wszystko zmienia się, gdy Alex trafia do więzienia. Rząd postanawia przetestować na nim nową terapię resocjalizacyjną: chłopak musi oglądać nagrania z brutalnymi scenami. Po pewnym czasie zaczynają one wywoływać u niego nudności… Jak kończy się ten eksperyment, tego nie zdradzę.

Link do książki: Mechaniczna pomarańcza

Opowieść Podręcznej – Margaret Atwood (1985)

Na koniec przykład książki dystopijnej, o której w ostatnich latach zrobiło się głośno za sprawą serialowej adaptacji.

W totalitarnej Republice Gilead życiem kobiet zarządzają mężczyźni, którzy wprowadzają w życie społeczeństwo oparte na ortodoksyjnym purytańskim modelu, opartym naukach z Księgi Rodzaju.

W obliczu ciągle spadającego przyrostu naturalnego i często występującej bezpłodności posiadanie dziecka to luksus, na który mogą sobie pozwolić najlepiej sytuowane rodziny. Zadaniem tytułowej Podręcznej o imieniu Freda, jest zajście w ciążę i urodzenie dziecka swojemu Komendantowi i jego Żonie. Całe jej istnienie podporządkowane jest wyłącznie temu celowi.

Powieść przedstawia historię ukazaną z perspektywy Fredy, która ciągle jeszcze pamięta swoje poprzednie życie: męża, córkę, szczęśliwy dom.

Link do książki: Opowieść Podręcznej