Stan czytelnictwa w Polsce w 2022 roku – raport Biblioteki Narodowej
W maju pewne rzeczy są stałe. Kwitnące drzewa, długi weekend i wyniki raportu podsumowującego stan czytelnictwa w Polsce publikowane co roku o tej porze przez Bibliotekę Narodową. Z najnowszego bilansu wynika, że w ciągu ostatnich 12 miesięcy tylko 34% ankietowanych zadeklarowało lekturę co najmniej jednej książki, podobnie jak w roku 2021. I tylko 7% przyznało się do przeczytania siedmiu i więcej tytułów. Z perspektywy miłośnika literatury to naprawdę mało.
Stan czytelnictwa w Polsce w 2022 roku – wyniki raportu Biblioteki Narodowej
Patrząc na ubiegłe lata, odsetek osób sięgających po książki nie zmienia się jakoś szczególnie od 2015 r. Oczywiście z wyjątkiem pandemicznego roku 2020, kiedy odnotowano lekki wzrost czytelnictwa. Nie zapoczątkował on niestety tendencji wzrostowej. I choć wprowadzone ograniczenia zwiększyły zainteresowanie czytaniem w pierwszym roku pandemii, to już w 2021 zaobserwowano znaczne znudzenie tą formą spędzania czasu, które niestety nie mija, co widać na poniższym wykresie.
Jak czytają nastolatki?
Miłym zaskoczeniem jest fakt, że badanie ukazało zwiększone zainteresowanie czytaniem wśród nastolatków w wieku 15-18 lat. Aż 72% respondentów deklarowało czytanie książek. To wzrost o aż 12% względem roku ubiegłego. Co więcej, 18% z tych badanych było intensywnymi czytelnikami, czyli deklarowało przeczytanie 7 lub więcej książek. To duży wzrost, biorąc pod uwagę, że w 2021 tylko 5% tej grupy złożyło taką deklarację. Co ciekawe, prawdopodobieństwo sięgnięcia po książkę jest odwrotnie proporcjonalne do wieku. Najmniej osób deklarujących lekturę książek jest w najstarszej grupie wiekowej, zwłaszcza po 70 roku życia (jedynie 8%).
Sylwetka polskiego czytelnika
Po papierowe i cyfrowe formy książek sięgają przede wszystkim osoby najlepiej wykształcone (58% absolwentów szkół wyższych i tylko 14% osób z wykształceniem zasadniczym zawodowym) i uczące się (72%). Najwięcej czytelników mieszka w największych miastach, najmniej natomiast w niewielkich miastach i na wsi. Lata ubiegłe pokazały nam, że częściej czytają kobiety i to się nie zmienia. Panie znacząco chętniej zanurzają się w lekturze niż panowie – odpowiednio 42% do 26%.
Należy podkreślić, że książki funkcjonują w relacjach społecznych. Świadczy o tym wysoka pozycja wypożyczeń od rodziny i znajomych (37%) oraz prezentów jako źródeł czytanych książek (32%). Podczas gdy 12% badanych korzysta z bibliotek publicznych, a 36% kupuje książki osobiście. Idąc dalej, więcej niż połowa, bo 58%, ma w swoim domowym księgozbiorze różne książki papierowe, e-booki i audiobooki, oprócz podręczników. Natomiast prawie jedna trzecia Polaków, 29%, nie posiada ani jednej książki.
Stan czytelnictwa w Polsce – co i kogo najchętniej czytamy?
2022 to rok literatury kryminalnej, sensacyjnej, thrillerów, thrillerów psychologicznych i powieści detektywistycznych. Po książki z tych gatunków sięgało aż 32% badanych. 22% wybrało literaturę obyczajową popularną, romanse i powieści erotyczne, a 17% wybiera non-fiction, czyli reportaże (w tym literackie), literaturę faktu i podróżniczą.
Najpoczytniejszym autorem roku 2022 został Remigiusz Mróz, który utrzymuje się na pozycji lidera od 2019 roku. Na drugim miejscu uplasował się Henryk Sienkiewicz (podobnie jak w latach 2015 i 2017; w 2018 był na szczycie rankingu). Trzecie miejsce na liście przypadło natomiast „matce Harry’ego Pottera”, J.K. Rowling. W gronie trzydziestu najchętniej czytanych twórców zdecydowanie królują autorzy i autorki powieści kryminalnych, m.in.: Harlan Coben, Jo Nesbo, Katarzyna Bonda, Marek Krajewski, Max Czornyj, Agatha Christie, Tess Gerritsen, Paulina Świst, Maciej Kaźmierczak czy Erle Stanley Gardner.
Warto zaznaczyć, że oprócz polskiego Noblisty, wśród ulubieńców znalazł się również nasz wieszcz, Adam Mickiewicz, i to na wysokim, czwartym miejscu.
*
Stan czytelnictwa w Polsce (badanie naukowe BN) realizowane w ramach Planu Ewaluacji i Monitoringu Narodowego Programu Rozwoju Czytelnictwa 2.0 na lata 2021–2025. Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach realizacji Narodowego Programu Rozwoju Czytelnictwa 2.0 na lata 2021–2025.
Czytaj także:
